Merkez Bankası’nın Müdahelesi İlk Olarak Otomotiv Sektörünü Vurdu
Merkez Bankası’nın ekonomiye fren tedbirlerinin öncü göstergeleri alınmaya başlandı. Kur artışı nedeniyle ilk önce ithal otomobil siparişlerine ve umre ziyaretlerine iptal geldi
Tüm dünyanın sonuçlarını merakla beklediği Merkez Bankası’nın tozlu raflardan indirdiği ekonomiye fren tedbirlerinin ilk sonuçları hissedilmeye başladı. İlk etapta 8 milyar doları bulan sıcak para çıkışının ardından kredi artışında yavaşlamayla birlikte ilk etkiler kura bağlı konularda yaşandı. Merkez Bankası ve Hazine’nin tüketime yönelik yaptığı araştırmalarda, kurlardaki yükselmenin, başta ithal otomobillerde olmak üzere, bazı tüketim kalemlerinde iptale yol açtığı belirlendi.
TEMİNATI YAKANLAR VAR
Kur artışının başta umre ziyareti olmak üzere yurt dışı turlarda da iptale neden olduğu kaydedildi. Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı, zorunlu karşılıkların artırılmasının ardından, tüketimde yaşanan gelişmeleri mercek altına aldı. Kararların etkisini araştıran ekonomi yönetimi, başta ithal otomobillerde olmak üzere talepte yavaşlamanın başladığını belirledi.
Bazı kalemlerde, döviz kurları düşükken verilen siparişlerin iptal edildiği saptandı. Bazı müşterilerin ise döviz kurlarındaki artıştan dolayı, teminatını yakarak siparişi almaktan vazgeçtiği belirlendi. Örneğin 100 bin Euro’luk bir araç için sipariş veren müşterinin kurlardaki artıştan dolayı uğradığı zarar 25-30 bin liraya yükseldi. Bu durumda olan müşterilerin, 2-3 bin Euro’luk teminatlarını yakarak, araç siparişini iptal ettiği kaydedildi. Ekonomi yönetiminin araştırmasında, az da olsa iptallerin elektronik eşya ve yurt dışı tur iptallerinde de yaşandığı belirlendi. İptal edilen rezervasyonlar arasında umre ziyaretlerinin de bulunduğu öğrenildi.
İthale % 15 gizli zam
Döviz kurlarında yaşanan artışlar, otomobil başta olmak üzere döviz üzerinden satışı yapılan ithal ürünlerin fiyatlarının yüzde 15 oranında artmasına yol açtı.
Krediler 14 günde 3.2 milyar azaldı
Merkez Bankası’nın bir taraftan faiz indirimi yaparken diğer taraftan zorunlu karşılıkları artırmak yoluyla kredi hacminde yaratmaya çalıştığı daralma ilk verilerde kendisini gösterdi. Merkez Bankası verilerine göre 31 Aralık 2010’da 336.8 milyar lira olan bireysel ve ticari kerediler 14 Ocak’ta 333.6 milyar liraya geriledi. Yılın ilk 14 gününde kredilerdeki daralma 3.2 milyara ulaştı. Krediler üzerindeki etkinin asıl şubat ve mart aylarında görüleceği tahmin ediliyor. Özellikle, tüketici ve taşıt kredilerinde bir yavaşlamanın olması bekleniyor.